OVERNAME VAN EEN ONDERNEMING
Bij het overnemen van een bestaande onderneming zijn er diverse zaken waar je als ondernemer of investeerder op dient te letten. We hebben de Do’s and Don’ts bij de overname van een onderneming op een rij gezet.
PERSONEELSPARTICIPATIE IN EEN ONDERNEMING
Als ondernemer zoek je continu naar manieren om je onderneming te versterken. Een interessante optie hierbij is om je top werknemers aan het bedrijf te binden middels personeelsparticipatie. Vandaag staan we stil bij deze interessante vorm het mee laten participeren van werknemers in de onderneming. Wat is personeelsparticipatie? Wanneer is dit voor een ondernemer interessant? En hoe doorloop je dit traject succesvol?
EEN INTERNATIONALE BEDRIJFSOVERNAME
Sommige ondernemers beperken zich niet tot de landsgrenzen van Nederland en richten zich op het buitenland. Deze vlieger gaat uiteraard ook op voor bedrijfsovernames. Er zijn namelijk ondernemers die hun onderneming overdragen aan een buitenlandse partij. In dit artikel staan we stil bij internationale bedrijfsovernames en waar je als ondernemer op hoort te letten.
OPVOLGINGSVRAAGSTUK
Voor veel ondernemers verandert het toekomstbeeld van de onderneming zodra er kinderen in het spel zijn. Het opvolgingsvraagstuk dat vervolgens ontstaat is iets dat veel ondernemers bezighoudt. Terecht ook, want de mogelijkheid ontstaat om de onderneming naar de volgende generatie over te dragen. Wij hebben enkele do’s and don’ts op een rij gezet waar je goed aan doet om rekening mee te houden tijdens dit opvolgingsvraagstuk.
HET JUISTE VERKOOPMOMENT
Als ondernemer vraag je jezelf vroeg of laat ongetwijfeld af wat het juiste moment is om je onderneming te verkopen. En hoe bepaal je het juiste verkoopmoment van de onderneming? Om direct met de deur in huis te vallen stellen wij dat het vooraf bepalen van een dergelijk moment eigenlijk niet mogelijk is. Maar waar heb je als ondernemer wel controle over?
HET CREËREN VAN EEN OPTIMALE FINANCIËLE BALANS
Ondernemers richten zich vaak op het realiseren van een grote omzet en op het behalen van winst. Terecht ook, want zonder geld gaat een onderneming het niet redden. Maar naast de focus op conversie dienen ondernemers zich ook te richten op hun financiële balans. Het is van belang dat hier een goede structuur en financiële planning achter zit. Zeker als je op het punt staat om een financiering aan te vragen voor bijvoorbeeld een overname.
RISICODRAGEND KAPITAAL KAN BIJDRAGEN AAN DE CONTINUITEIT VAN DE ONDERNEMING
Als ondernemer kan het voorkomen dat je de hulp in wil schakelen van een externe partij om je onderneming en je plannen te financieren. Er zijn uiteraard banken die financieren. Een bank wil echter, vanuit haar reguliere functie, zo min mogelijk risico lopen op het mislopen van terugbetaling. Een bank bouwt daarom vaak zekerheden in en eist bijvoorbeeld hypotheekrecht of pandrecht. Ze willen ook niet te veel financieren, zodat de verwachte kasstromen voldoende zijn voor terugbetaling. Banken zorgen er hiermee voor dat zij een zo laag mogelijk verliesrisico hebben.
PRAAT MET SLEUTELFIGUREN DIE U HELPEN BIJ HET BENADEREN VAN INVESTEERDERS
Op het moment dat een ondernemer plannen heeft om bijvoorbeeld uit te breiden of een bedrijfsovername te realiseren komt hier vaak een financiering aan te pas. Men beschikt immers vaak niet over zo’n groot eigen vermogen. Ondernemers gaan dan op zoek naar investeerders. Welvarende mensen of investeringsgroepen die bereid zijn om te investeren in ondernemingsplannen. Maar hoe vindt u de juiste investeerder? En hoe kunt u investeerders het beste benaderen?
ZORG ERVOOR DAT EEN DOSSIER ZO COMPLEET ALS MOGELIJK IS, DE MEESTE INVESTERINGSPLATFORMS NEMEN PAS DAN ZAKEN IN BEHANDELING
Een financieringsaanvraag wordt ingediend bij een investeringsplatform, denk hierbij aan een bank of een investeerder. Om als ondernemer zo’n financieringsaanvraag in te dienen is het verstandig om een dossier aan te leggen. In dit dossier wordt de kern van de financieringsvraag beschreven. Hierdoor begrijpt iedere onafhankelijke lezer wat de financieringsvraag inhoudt. De inhoud van zo’n dossier is altijd casus afhankelijk en daardoor altijd verschillend. Wij leveren een dossier echter wel altijd zo compleet als mogelijk aan.
BEHANDEL PIJNPUNTEN NOOIT INDIVIDUEEL, MAAR ALTIJD COLLECTIEF
Onder pijnpunten verstaan we emotionele punten of zaken waar men in het overnametraject nog geen overeenstemming heeft. Als er dan onderonsjes ontstaan, kunnen mensen zich buitengesloten voelen en dan ontstaan er discussies op basis van gevoel in plaats van dat het over de inhoud gaat. De persoon die buitengesloten wordt kan zich gaan afvragen waarom dit gebeurt en kan het gevoel hebben dat er over hem wordt gepraat. Voorkom dit soort situaties door altijd vooraf aan te kondigen wanneer je bijvoorbeeld met de adviseurs onderling even wilt overleggen. Spreek met mensen en niet over mensen.
LAAT BELASTINGBESPARING NOOIT DE LEIDENDE FACTOR ZIJN BIJ BEDRIJFSOVERDRACHT
Het komt wel eens voor dat een ondernemer, of een adviseur uit naam van de ondernemer, gedurende het overnametraject sterk gericht is op het realiseren van belastingbesparing. Wij kunnen je uit ervaring vertellen dat belastingbesparing nooit een doel op zich is, bij een bedrijfsoverdracht. Er zijn namelijk veel meer factoren die tezamen bepalen of een bedrijfsovername succesvol is.
ONDERHANDEL NIET ONDER TIJDSDRUK EN ONDERHANDEL NOOIT ACHTERUIT DAT GEEFT FRUSTRATIES BIJ DE TEGENPARTIJ
Onderhandelen onder tijdsdruk bij een bedrijfsoverdracht zal meestal een negatief effect hebben op het onderhandelingstraject. Tijdsdruk kan snel voor stress zorgen en brengt vaak onzorgvuldigheid en onduidelijkheid met zich mee. De onderhandelingsfase is een belangrijke fase bij een bedrijfsovername, deze fase heeft als doel om een goed resultaat te realiseren. Foutjes en slordigheden zijn daarbij geen optie.
MAAK STAKEHOLDERS NOOIT MONDDOOD
Dit kan leiden tot frustraties in het onderhandelingstraject en kan ongewenste invloeden hebben op het beoogde eindresultaat. Met stakeholders bedoelen we hier alle mensen die bij de bedrijfsoverdracht betrokken zijn. Het is belangrijk om collectief tot de beste oplossing en het beste eindresultaat te komen. Anders ontstaat er haantjesgedrag waarbij adviseur, accountant, advocaat, echtgenoot, enz zichzelf willen bewijzen in het proces.
MAAK DE TOEGEVOEDE WAARDE VAN UW BEDRIJF SCHERP
Wanneer u de toegevoegde waarde van uw onderneming scherp heeft draagt dit bij aan een goede waardebepaling en aan een sterke onderhandelingspositie tijdens een verkooptraject.
MET EEN TIJDIGE BEDRIJFSWAARDERING WERK JE NAAR DE IDEALE VERKOOPSITUATIE TOE
Waarderen is kijken naar de toekomst en het beoordelen van de risico’s van afwijkende kasstromen. Hierbij zijn kasstromen niet gelijk aan de verwachte winst.
VOORKOM GROTE INHAAL-INVESTERINGEN IN UW ONDERNEMING
Kijk goed of je ‘bij bent’ met investeringen. Een verouderde staat van de activa zorgt voor een lagere waarde van het bedrijf doordat er nog ‘inhaal’- investeringen gedaan moeten worden.
GEBRUIK DUIDELIJKE FORMULERING VAN DE PRIJS EN VOORKOM ‘TWIJFELTAAL’
Iedereen is gevoelig voor het onderwerp prijs gedurende een onderhandeling. Daarom is het van groots belang om daar duidelijkheid in te hebben voor beide partijen. Dat zorgt voor een beter verloop van het proces zowel vóórdat u bij de notaris zit als nadat de overdracht is voltooid. Wij kunnen u garanderen dat de meeste problemen (juridische discussies) voortkomen uit het feit dat er onduidelijkheid is over de prijs.
FINANCIER NIET MEER DAN NODIG IS VOOR DE AANKOOP VAN AANDELEN VAN EEN ONDERNEMING
Het is belangrijk dat je optimaal financiert (en niet maximaal). Het is gebruikelijk dat een bank vraagt om de overnameleningen binnen maximaal 5 jaar (soms 6 jaar) af te lossen. De onderneming moet geen ‘last’ krijgen van deze aflossingen, omdat bedrijfsinvesteringen gewoon door moeten kunnen gaan en een tijdelijke dip in de omzet niet direct paniek mag veroorzaken. Daarnaast is een optimale financieringsstructuur vaak goedkoper qua tariefstelling.