Ondernemend in cultuur
Marjorie en cultuur zijn al jaren nauw met elkaar verbonden. “Oorspronkelijk ben ik gestart als kunstenaar”, vertelt Marjorie. “Al snel merkte ik dat ik meer talent had voor de organisatorische kant. Het organiseren van exposities, het adviseren over kunstaankopen en -opdrachten. Dat soort werk. Met de gedachte om juist andere kunstenaars te laten floreren. Altijd vanuit de vraag, hoe brengen we de kunst bij het publiek? Ik kom uit een ondernemersfamilie en ben praktisch ingesteld. Zo werkte ik voor de Brabantse Kunst Stichting als intermediair bij grote kunstopdrachten en bekleedde ik de functie van Beleidsadviseur Cultuur binnen de gemeente Uden. Deze gemeente had grootse plannen. Onder andere om een nieuwe schouwburg te bouwen. Ik heb vanuit de gemeente zes jaar lang de ontwikkeling van Theater Markant begeleid en nadat het in 1996 was opgeleverd, kende het helaas grote opstartproblemen. Ik was er in een zeer kort tijdbestek de derde directeur-bestuurder”.
Theater Markant: veelbesproken en succesvol
In de 15 jaar die Marjorie vervolgens aan het roer stond bij de schouwburg groeide Theater Markant uit tot een uiterst succesvolle onderneming. “Vanaf dag één was het theater veelbesproken. Destijds zouden de gemeenten Veghel en Uden samengaan en daar was de investering en exploitatie van het theater op gebaseerd, maar dat voornemen is uiteindelijk nooit bekrachtigd. De kosten kwamen daarmee alleen voor rekening van de gemeente Uden. Daardoor ontstond de hardnekkige beeldvorming dat de schouwburg ‘te duur’ zou zijn. Ten onrechte, want in de praktijk waren de exploitatielasten namelijk niet hoger dan bij andere theaters”, legt Marjorie uit. “Ondertussen deed het theater het uitstekend. We hadden een prachtige programmering met de grote musicals, opera’s, concerten en alle grote namen uit het entertainment, die jaarlijks 60.000 bezoekers trok. Door dit succes ontwikkelde ik met onze hoofdsponsor, de Heven Group BV waarvan Cor van der Heijden algemeen directeur is, een plan om een extra zaal voor commerciële doeleinden te bouwen. Dit om meer winstgevend te exploiteren”.
Een goede reputatie in de regio
Dit plan legde Marjorie samen met Heven Group BV voor bij de gemeente, die naast subsidient tevens aandeelhouder was van het theater. “Heven Group BV kocht direct naast het theater vastgoed aan om de plannen gestalte te geven. Ons voorstel, waarbij Heven Group BV zou investeren in de uitbreiding en wij een nauwe samenwerking zouden aangaan werd door de gemeente niet omarmd. Het voorstel was eigenlijk de eerste stap naar een volledige outsourcing van de theaterexploitatie in de vorm van een Concessieovereenkomst met Heven Group B.V. Dat betekende dat de NV overgedragen diende te worden aan een nieuwe aandeelhouder. Vanwege diverse bestuurlijke verschillen van inzicht had de aandeelhouder geen Raad van Commissarissen kunnen formeren, waardoor ik er als bestuurder alleen voor stond. Vandaar dat ik Adagium aandroeg om mij bij te staan bij deze bedrijfsoverdracht. Ik kende Han Galema vanuit het Udense netwerk en Adagium had een goede reputatie in de regio. De gemeente stemde hier mee in en in deze hoedanigheid zijn we het overnametraject ingegaan”, licht Marjorie toe.
Rust in een hectische periode
Wat volgde was een complex overnameproces. Marjorie: “Zo’n overdracht maak je maar een keer mee. Er waren emoties bij het personeel en dat raakte mij ook. Ik had daarnaast natuurlijk ook mijn eigen gevoelens, ik ben 21 jaar bij het theater betrokken geweest. In zo’n proces werken onvoorziene krachten. In dat opzicht was het knap hoe Adagium situaties voorzag en scenario’s schetste. Ze hielden de lijnen strak in de gaten en wisten wanneer en op welke wijze te handelen. Ik vertrouwde Han volledig als hij namens het theater aan het woord was in de onderhandelingen. Mede dankzij Adagium is het traject goed verlopen. Het was een gecompliceerde situatie waarbij naast zakelijke ook politieke belangen een rol speelden. Alles rondom het theater was publiek belang en de regionale kranten stonden er dagelijks vol van. Het effect van beeldvorming werd daarmee nog eens extra vergroot. Op de momenten dat ik het zelf niet meer overzag, was daar Adagium die vanuit hun ervaring telkens de juiste stap zette. Dat gaf mij rust in deze hectische periode”.
Op het juiste moment het schaakstuk verzetten
Marjorie: “Waar ik een bijzonder goede herinnering aan heb is het feit dat Han de kwaliteit had om mijn persoonlijke coach te zijn. Hij leerde mij welke impact mijn houding en gedrag op anderen had. ‘Ga even drie trapjes hoger staan en overzie het speelveld’, dat is een les waar ik tot op de dag van vandaag profijt van heb. Het vermogen om van perspectief te wijzigen om dingen anders te bekijken. Ik ben vrij assertief en Han leerde mij om in dergelijke situaties even meer afstand te nemen. Adagium was in staat om juist op de menselijke kant mijn verbeterpunten aan te pakken en leerde mij mijn sterke punten effectief in te zetten. Het schaakstuk op het juiste moment verzetten. Dat was voor mij erg waardevol en daar heb ik nu in mijn huidige werk als adviseur ook veel profijt van. Ik gebruik het nu ook in mijn advies aan anderen”.
Een verschil in inzicht
Uiteindelijk leidde de overname niet tot een gelukkige samenwerking en gaat Marjorie weg bij het theater: “Mijn grote zorg gedurende de onderhandelingen was dat de culturele waarde ondergesneeuwd zou raken door commerciële doeleinden. Ik ben er trots op dat, mede dankzij Adagium, de culturele prestatie goed vast is gelegd en daardoor de subsidie van de gemeente werd gehandhaafd. Al tijdens de overname bleek dat de winstdoelstelling van mij en de nieuwe aandeelhouder niet met elkaar rijmde. Dat verschil in inzicht werd een jaar later zo groot dat we besloten uit elkaar te gaan. In die mogelijkheid had Adagium voorzien als onderdeel van de overname. Op dat moment was het een zware beslissing, maar het was kennelijk tijd om het stokje over te geven aan anderen. Uiteindelijk heeft de overname voor mij veel gebracht, want het opende ook weer onverwachte nieuwe deuren”.
Advies in strategie en fondsenwerving binnen de culturele sector
“Nu werk ik al enkele jaren, onder de naam ‘Ondernemend In Cultuur’, als adviseur in strategie en fondsenwerving binnen de culturele sector. Zonder strategisch plan gaat fundraising niet lukken. Momenteel adviseer ik het Stedelijk Museum Breda hoe zij fondsenwerving in hun bedrijfsvoering kunnen incorporeren en werk ik in opdracht van de Gemeente Breda aan de oprichting van een nieuw publiek-privaat fonds om met het bedrijfsleven grote internationale evenementen te kunnen realiseren”, vertelt Marjorie. “Opmerkelijk genoeg ben ik als ervaringsdeskundige ook al diverse keren om advies gevraagd als gemeenten problemen hebben met hun schouwburg. Heel bijzonder om te ervaren dat al mijn bagage, ook de negatieve ervaringen, heeft bijdragen aan mijn professionaliteit, waardoor ik nu in staat ben anderen te adviseren”.
“De deskundigheid in complexe situaties, zoals bij een bedrijfsoverdracht, is onbetaalbaar. Maar met name ook de empathie voor het menselijke aspect, dat is juist erg waardevol. Situaties aanvoelen, de juiste positie innemen en altijd aandacht hebben voor de persoon. Dat is voor mij typisch Adagium”, eindigt Marjorie haar verhaal.